Bài tập cho cách thổi  ra tiếng sáo

          Lời nhắn nhũ cho người mới bắt đầu đặt ống sáo lên môi để tập,  với tâm niệm, là đừng để cho tiếng sáo nghe phì phò. Tất nhiễn không dễ dàng,  để có tiếng sáo tròn,  đầy đặn,  đẹp,  cho người mới bắt đầu,  một  âm thanh  không đúng tiêu chuẩn thổi ra,  cũng được người thầy chấp nhận, vì miễn sao người mới học đã  biết  thổi sao cho kêu được tiếng. Nhưng  tôi tin rằng,  với sự luyện tập,  và sự chỉ dẫn,  trong tương lai,  tiếng sáo của 1 nốt nhạc đầu tiên được thổi ra,  đó là  một âm thanh đẹp

1-   Làm sao thổi được  tiếng đầu tiên

Khi bắt đâu  tập  mím môi để phát ra âm thanh,  đừng để tạp niệm  trong lòng,  ví dụ như làm sao tôi thổi   được nguyên bài nhạc,  làm sao  tôi  cầm ống sáo nầy một cách dễ dàng,  tôi….. Hãy tập trung với  bài tập của mình ngày hôm nay.

Ngay từ đầu,  đầu tiên người tập phải thử trên huyệt khẩu của ống sáo với môi của mình,   úp lỗ thổi trên môi,  rà rà từ từ lăn ra đến dưới môi,  tìm khoảng  môi, và lỗ thổi mà mình cảm thấy dể chịu,  nên  nhớ là không phải  đẩy mạnh ống sáo trên môi,  mà giữ thật nhẹ nhàng. Mỗi người  có cảm giác khác nhau về lối mím môi,  Nhớ rằng giữ lỗ thổi dưới môi dưới., Có thể mất một thời gian, và khó để tập cho quen  lối mím trên ống sáo,  Nhưng với sự kiên nhẫn,  và luyện tập,  người tập sẽ thành tựu ( hình môi thổi với ống sáo) hình số 1
Cách tập mím môi:  mím môi cho thẳng song song ( như đang cười mím) với nhau,  để hở 1 lổ nhỏ trên môi,  thổi nhẹ hơi thở ra  ( hình môi với lối mím môi thổi nhẹ ) hình số 2
Môi với lối mím thổi mạnh ra  nhiều hơi hơn,     (hình môi với lối mím môi  thổi ra luồng hơi mạnh ) hính số 3

Cả hai  môi trên và môi dưới  phải điều hành lỗ thổi,  song môi trên có phần  quyết định  tạo ra  âm thanh.  Có thể tập bằng cách  mím môi chặt,   chỉ để 1 lổ nhỏ trên môi vùa đủ cho luồng hơi thổi trên bàn tay của mình, để thấy cột hơi thổi ra,  thành 1 đường hơi  nhỏ gọn, hay luồng hơi phà tỏa ra . Bạn không thể nào tạo ra  1 âm thanh  nếu không tập mình điều khiển luồng hơi thổi ra gọn.  Và trên huyệt khẩu của ống sáo,  tập cho kêu tiếng,  từ từ thấp lên cao, nhưng chắc chắn phài cho tiếng sáo “khoẻ mạnh“

Thông thường  nốt dể kêu tiếng để thổi là nốt thấp của giữa octave,  nhưng người mới tập chọn  bất cứ nốt nào cho dể để có tiếng phát âm ra  là tiếng  tròn,  đẹp,   Ta thử tập nốt Si

Khi  thổi cho ra tiếng,  đếm 5,  ngưng lại để thở,  rồi lập lại.  Tập vài lần như vậy,  khi đã nhuần,  bước kế tiếp thổi nốt nhạc đó, và  thổi cho tiếng dài hơn,  nên nhớ là đừng tống hơi ra ngoài quá nhiều, để tiếng kêu có tiếng  hơi,  tiếng sáo phải trong,  tập giữ cho tiếng nói và cổ họng thoải mái  đừng để tiếng nói phát âm cùng lúc với tiếng sáo. Nào,  ta có thề lấy sáo ra khỏi môi và khõang 1 phút im lặng, co giản bắp thịt vùng miệng,  bằng cách làm động tác ngáp mở rộng cả cổ họng ( trong tư thế thẳng lưng), và cả lồng ngực, Với  động tác thở mạnh cả lồng ngực,  và cổ họng giúp cho cả cơ thể thoải mái .Khi đã tạo được tiếng sáo đầu tiên người tập chuyển qua nốt thứ hai,  là 1 nốt thấp hoặc cao hơn,  nốt A hoặc nốt C

(hình giòng nhạc nốt A)

Sau khi đã tập qua những nốt căn bản,  người  mới tập sẽ qua giai đọan tập thở lấy hơi,  cùng với những ngón tay,  cùng với lối mím môi và kỷ thuật, cùng với sự  luyện tập để tạo ra tiếng sáo trong,  rõ ràng

Có một số người cho rằng môi không được chuyển động khi đang thổi .Mọi sự điều chĩnh có thể được,  nhưng thật là vướng bận khi nghĩ tới 1 điều với cảm giác như phải lượm một vật gì ngay ở dưới chân  mà không không phài cúi xuống .  Môi chúng ta có cãm giác tinh tế để điều chĩnh mà tạo ra âm thanh trên ống sáo hình- hơi thổi ra  trên một góc (hình số 4)
Mũi tên chỉ môi, và hơi thổi ra trên cạnh sắc góc của lỗ thổi để tạo nên nốt cao hình  số 5 Mũi tên chỉ hơi thở và môi thổi xuống để tạo ra nốt nhạc thâp

2- ĐÁNH LƯỠI

Đánh  lưỡi  gồm 2 kỹ thụât,  đánh lưỡi đơn và đánh lưỡi kép

A- Đánh lưỡi đơn

Có những cách để tập đánh lưỡi  đơn,  ta có thể  nói chữ "tu",  hay "tee",   khi ta đánh lưỡi  chữ" tu'"( nói như tiếng Pháp,  chữ" tu" không phải "tu" theo giọng tiếng Việt,  nếu không được,  bạn có thể dùng chữ "tee"). Khi đánh lưỡi theo chữ "tu",  là đã đem lưỡi  búng về phía trước môi,  và đó là theo vị trí tự nhiên cho người thổi sáo. Một số người cho rằng,  người Pháp khi nói chữ " tu " không suy nghĩ,  do đó có thể giải thích nhiều nghệ sĩ người Pháp chơi sáo giỏi trong những thế kỷ rồi,  Trong  nhửng thập niên qua, có nghệ sỉ chơi sáo nỗi tiếng trên thế giới người Pháp Jean-Pierre- Jampal      

Ta có thể chọn chử "tee",  hay "tu" để tập,  thổi 1 nốt nhạc lập lại nhiều  chữ "tee,  tee,  tee,  tee" với thời gian của chiều dài hơi thở,  . Làm chậm  như khi bắt đầu,  lập lại và giữ cường độ,  . tập đánh  từng chút từng chút một, Và khi đã nhuần nhuyễn,  ta có 2 lối tập cho lối đánh luỡi đơn ;      

1- Một là lối đánh lưỡi nhanh, đánh mạnh tăng tốc độ của luỡi đánh mạnh vào vòm miệng

2 - Lối thứ 2 đánh nhẹ nhàng như hơi thở, đánh luỡi một cách nhẹ nhàng tới vòm miệng

B- Đánh lưỡi kép  với  chữ staccato tiếng Ý,  có nghĩa là" riêng biệt". Tiếng Pháp gọi là " detache",  cũng có nghĩa riêng biệt người Anh diễn tả gọi "tonguing"

Đánh lưỡi kép nhanh,  là sự bao gồm xen kẽ của chữ "tu",  từ đầu lưỡi đánh mạnh vào vòm miệng,  chữ "ku" tạo thành từ chính giữa., cuối lưỡi trên thành nóc miệng. Nó sẽ ít bị làm thành chuổi từ khó đọc nhanh, và đúng câu hơn là âm thanh đầu. Một lần nữa, chon 1 nốt nhạc bạn muốn thổi,  lần nầy bạn sẽ  liên tục từ "tu ku tu ku tu ku" cho tới khi hơi thổi ra . Khi tôi tập  đánh lưỡi kép tôi tập chữ "tu" và chữ"ku" riêng biệt, chữ "ku" thì nốt khác, cho tới khi 2 chữ nối chính xác hòan tòan, Cách thức nầy cũng chưa hòan  tòan lắm, (và chữ"tu ku") nếu được  chuẩn bị trong lúc tập một cách cố gằng nỗ lực. 

Đánh lưỡi kép là kỷ thuật đánh lưỡi, cộng với các kỷ thuật chạy ngón trên  thang âm, và chạy ngón. Cách tâp thành công với nhiều lối đánh lưỡi kép,  tập 1 đọan nhanh phấn khởi,  rồi  sôi nỗi,  tập cho  trôi chảy từng đọan nhạc,  rồi nối những đoạn nhạc với nhau . Hãy chuẩn bị dự kiến cho từng đọan kỷ thuật, tránh đừng thái quá, quá nhiều kỷ thuật staccato ( đánh lưỡi kép )  đem vào trong bài nhạc,  Có những điểm chính,   là biết ngừng lại đúng, để thưởng thức bài nhạc,  đừng để tạo sự nhàm chán,  mệt tai,  Dù trong trường hợp nào,  nên nhớ kỷ thuật  chỉ là phương tiện tạo nên  những âm thanh và,  âm nhạc làm cho người nghe cảm thấy thoải mái